Kıdem Tazminatı Nedir?
Yeminli Mali Müşavir ve Ekonomist Muhammet Bayram'ın açıklamalarına göre, kıdem tazminatı, bir çalışanın işyerinde geçirdiği süreye bağlı olarak ödenen bir tazminattır. Bu tazminat, kişinin çalıştığı süre boyunca aldığı maaş ve ek yardımlar (yol, yemek, giyim yardımları gibi) dikkate alınarak, giydirilmiş brüt ücret üzerinden hesaplanır. Kıdem tazminatına hak kazanmak için en az 1 yıl boyunca aynı işyerinde çalışmış olmak gerekmektedir.
Kıdem Tazminatında Tavan ve Taban Tutarlar
2024 yılı itibariyle kıdem tazminatında taban tutar brüt asgari ücret kadardır ve 20.002 TL olarak belirlenmiştir. Tavan tutar ise 41.200 TL'dir. Taban tutar asgari ücret artışına göre değişirken, tavan tutar memur maaş katsayılarına göre hesaplanır.
Hangi Durumlarda Çalışan Kendi İsteğiyle Kıdem Tazminatı Alabilir?
Kıdem tazminatının sadece işten çıkarılma durumunda ödendiği düşünülse de bazı özel durumlarda, çalışan kendi isteğiyle işten ayrılsa dahi bu haktan yararlanabilir. En bilinen örnek, evlilik sebebiyle işten ayrılmaktır. Bir çalışan, evlendikten sonra 1 yıl içinde işten ayrıldığında kıdem tazminatı alabilir. Ayrıca, çalışanlar şu durumlarda da tazminat alabilirler:
- Emeklilik veya prim gününün doldurulması
- İşyerinin taşınması
- İşyerinde sağlık tehlikesi oluşması
- Mobbing
- İşin bir haftadan fazla durması
Haklı Fesih Durumunda Ne Yapılmalı?
Eğer çalışan haklı bir nedenle iş akdini feshedecekse, bu işlemi ihtarname yoluyla yapmalıdır. Ayrıca, son yıllarda yürürlüğe giren arabuluculuk kanunu, işten ayrılma durumlarında arabuluculuk süreci üzerinden çözüm sunmaktadır.
10 Yıllık Bir Çalışanın Kıdem Tazminatı Ne Kadardır?
10 yıl boyunca aynı işyerinde çalışan bir kişi işten ayrıldığında, kıdem tazminatı olarak yaklaşık 410 bin TL alabilir. Bu tutar, memur maaş katsayılarına göre artış gösterebilir.
Yüksek Kıdem Tazminatı Almak İçin 2025’i Beklemeli mi?
Bu yıl itibariyle kıdem tazminatı tavanı 41 bin TL olmasına rağmen, birçok çalışanın maaşı bu tutarı aşmaktadır. Kıdem tazminatının tavanı, memur maaş katsayılarıyla ilişkilendirilmiştir. Memur maaşlarına yapılacak zamlar, tazminat tavanını da artıracaktır. Bu nedenle, emekliliği planlayan çalışanlar birkaç ay daha bekleyerek daha yüksek bir tazminat alabilirler.
Kendi İsteğiyle Kıdem Tazminatı Almak İçin Nereye Başvurmalı?
Çalışanlar kıdem tazminatlarını almak için ilk olarak işverenleriyle görüşmelidir. İşverenin rızasıyla, anlaşmalı olarak bu süreç yürütülebilir ve tazminat ödemesi yapılabilir.Kıdem tazminatı, çalışanların en büyük güvencelerinden biri olup, iş akdinin sonlanması durumunda doğru şekilde hak talep edilmesi, işçinin geleceğini güvence altına alacaktır.
